Η έγκριση της ΕΣΣΔ και μετέπειτα της Ρωσίας, ήταν απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή του.
Στο Κίνημα των Αδεσμεύτων η Κύπρος.
--------------------------------------------
Το 1961 η Κύπρος έγινε επίσημο μέλος του Κινήματος των Αδεσμεύτων. Στους Αδέσμευτους συμμετείχαν κατά το πλείστον χώρεςπου είχαν πρόσφατα (τότε) αποκτήσει την ανεξαρτησία τους (όπως του Νάσερ στην Αίγυπτο) ή χώρες όπως η Γιουγκοσλαβία του Τίτο πουείχαν έλθει σε ρήξη με μία εκ των «υπερδυνάμεων» (στην προκειμένηπερίπτωση την ΕΣΣΔ). Τα καθεστώτα των Αδέσμευτων είχαν αποκτή-σει κύρος (παρ’ ότι τα περισσότερα ήσαν δικτατορικά καθεστώτα),γιατί δεν συμμετείχαν στους συνασπισμούς των «δυο υπερδυνάμεων»,προσπαθώντας να ακολουθήσουν ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική.Όπως και η Κύπρος του Μακαρίου, προσπαθούσαν να ισορροπήσουν στον «ενδιάμεσο» χώρο ανάμεσα στα δυο, τότε αντιμαχόμενα μπλοκ, να εκμεταλλευτούν τις αναμεταξύ τους αντιθέσεις προσκομί-ζοντας οφέλη για τον δικό τους καπιταλισμό. Ωστόσο επειδή ακριβώς επρόκειτο για καπιταλιστικά καθεστώτα, σήμαινε ότι υπεράνω όλων έθεταν τα συμφέροντα του δικού τους καπιταλισμού, ενώ οι μεταξύ τους αλληλεγγύη ήταν τριτεύουσας σημασίας.
Στο πέρασμα του χρόνου το κύρος των Αδέσμευτων θα αρχίσει να θαμπώνει. Το «προοδευτικό» καθεστώς της Συρίας θα είναι το πρώτο αραβικό κράτος που θακατασφάξει τους Παλαιστίνιους την δεκαετία του 1970. Το κίνημα αυτό θα μπει στην οριστική του παρακμή όταν δυο μέλη του, το Ιράκ και το Ιράν, θα εμπλακούν την δεκαετία του 1980 σε έναν μακρύ και αιματηρό πόλεμο με εκατομμύρια νεκρούς και τραυματίες.
Ο Μακάριος παρά την δραστηριότητα του στους Αδέσμευτους, και μερικές ευνοϊκές για την πολιτική του διακηρύξεις, αντιμετώπιζε πάντοτε δυσκολίες. Οι περισσότερες χώρες έτειναν να βλέπουν το Κυπριακό σαν διένεξη μεταξύ ΝΑΤΟϊκών χωρών (Ελλάδας – Τουρκίας).
Επιπλέον με παρεμβάσεις της Τουρκίας και των Τ/κ γινόταν καθαρό ότι «αυτοδιάθεση της Κύπρου» υπό τον Μακάριο σήμαινε την στέρηση του δικαιώματος των Τ/κ στην αυτοδιάθεση. Για όλους αυτούς τους λόγους η επίσκεψη του Μακαρίου στην Αίγυπτο του Νάσερ τον Αύγουστο 1964 δεν απέδωσε τίποτα το εντυπωσιακό, από το φόβο της Αιγύπτου να επιδεινωθούν οι σχέσεις της με την Τουρκία
Οι σχέσεις με ΕΣΣΔ
----------------------
Αντίστοιχη τύχη θα έχουν και οι σχέσεις του Μακαρίου με τηνΕΣΣΔ. Τον Αύγουστο 1964 ο Μακάριος απευθύνεται στην ΕΣΣΔ ζητώντας στρατιωτική βοήθεια.
Ο Χρουστσόφ δηλώνει ότι η ΣοβιετικήΈνωση «δεν θα μείνει αδιάφορη σε ένοπλη επίθεση ενάντια στην Κύπρο απειλώντας σαφώς την Τουρκία.
Για την ΕΣΣΔ η εμπλοκή τηςστο Κυπριακό, συνδεόταν με την προσπάθειά της να εκμεταλλευτεί τις ενδοΝΑΤΟϊκές αντιθέσεις και να προωθήσει τις δικές της θέσεις στηνπεριοχή.Ωστόσο το ειδύλλιο Μακαρίου - ΕΣΣΔ δεν θα διαρκέσει. Μετά την κατάθεση του σχεδίου Άτσεσον η Τουρκία, θεωρώντας ότι η αμερικανική πολιτική ευνοούσε την ελληνική και ε/κ πλευρά, έκανε ανοίγματα προς την ΕΣΣΔ με σκοπό να εξισορροπήσει τις αμερικανικές πιέσεις.
Η ΕΣΣΔ άρπαξε την ευκαιρία.
Τώρα δεν επρόκειτο για ένα μικρό νησί σαν την Κύπρο, αλλά για μια μεγάλη χώρα που στο έδαφός της υπήρχαν κρίσιμες βάσεις του ΝΑΤΟ, και επιπλέον συνόρευε με την ΕΣΣΔ.
Η ΕΣΣΔ έκανε αμέσως στροφή στο Κυπριακό, υιοθετώντας «φιλοτουρκικές» θέσεις, θεωρώντας ότι ήταν ηευκαιρία για την αποδυνάμωση της νοτιανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.
Στις 30 Οκτωβρίου 1964 φτάνει στη Μόσχα ο Τούρκος υπουργός εξωτερικών Ερκίν, και στο κοινό σοβιετοτουρκικό ανακοινωθέν της 6ης Νοεμβρίου 1964, γίνεται λόγος για το σεβασμό «των νομίμων δικαιωμάτων των δυο εθνικών κοινοτήτων».
Πράγμα που φυσικά προκαλεί αναστάτωση σε Αθήνα – Λευκωσία. Τον Ιανουάριο 1965 ο σοβιετικόςυπουργός εξωτερικών Γκρομίκο υιοθετεί «την ομοσπονδία ως μια από τις πιθανές λύσεις του Κυπριακού»
Πράγμα που σήμαινε ότι η ΕΣΣΔ φλερτάριζε με την τουρκική θέση για διχοτόμηση της Κύπρου.Οι Δεξιοί βρήκαν την ευκαιρία να κατηγορήσουν την ΕΣΣΔ (και ταυτόχρονα την Αριστερά σε Ελλάδα – Κύπρο) για «προδοσία της Κύπρου».
Στην πραγματικότητα τα προβλήματα της εξωτερικής πολιτικής του Μακαρίου πήγαζαν από το γεγονός ότι οι πάντες (και βεβαίωςΑδέσμευτοι και ΕΣΣΔ) στην ουσία γνώριζαν ότι οι Ε/κ (και οι Έλλη-νες) επεδίωκαν την στενή συνεργασία με τους δυτικούς. Οι Ε/κ είχαν πλήρη επίγνωση ότι χωρίς αυτή την συνεργασία δεν θα μπορούσαν να επιτύχουν το στόχο τους – μια Κύπρο κάτω από τον απόλυτο έλεγχό τους.
Οι στροφές στιςσχέσεις με τις ΗΠΑ του Μακαρίου αποδεικνύουν την παραπάνω αλήθεια.