Πολλές αρχαιότητες από τις κοιτίδες του Ελληνσμού βρίσκονται σήμερα σπαρμένες σε χώρες της Ευρώπης
Συλλέξαμε πληροφορίες για τις επαρχίες της Μ. Ασίας, όπως μας τις δίνει ο Στράβων και ο Παυσανίας και εντοπίσαμε αρχαίες Ελληνικές πόλεις με τα νομίσματα τους.
Οι επαρχίες είναι η Ιωνία, Αιολίδα, Λυκία, Πισιδία, Λυδία, Τρωάς, Κιλικία, Φρυγία, Παμφυλία, Καρία
Πέργαμος
Η ιστορία της πόλης αρχίζει στις αρχές του 4ου αιώνα π.χ και μέχρι την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου δεν ήταν ιδιαίτερα σημαντική. Κατά την διάρκεια της εκστρατείας εξελίχθηκε σε μια από της σημαντικότερες πόλεις της Μυσίας.
Στα 293 π.Χ., όταν ο βασιλιάς Λυσίμαχος ασφάλισε στο οχυρό του λόφου τους θησαυρούς του και ανάθεσε στο στρατηγό του Φιλέταιρο να τους φυλάει.
Ο Φιλέταιρος, μετά το θάνατο του Λυσίμαχου και με τα 9.000 τάλαντα των θησαυρών, ένα ποσό τεράστιο για την εποχή του, ίδρυσε το μικρό κρατίδιο της Περγάμου, που το κράτησε μέχρι το θάνατό του.
Ο Άτταλος Α', ο απόγονός του, χρησιμοποίησε το μεγαλύτερο μέρος του θησαυρού για να εξωραΐσει την Πέργαμο κι ο Ευμένης ο Β', ο διάδοχός του, έχτισε ένα πλήθος ναών και δημόσιων κτηρίων και ανάμεσά τους το βωμό της Περγάμου.
Η Πέργαμος καταλήφθηκε από τους Ρωμαίους κι έγινε το μεγαλύτερο εμπορικό, πολιτικό και στρατιωτικό κέντρο της ρωμαϊκής επαρχίας της Ασίας.
Η βιβλιοθήκη της ήταν από τις μεγαλύτερες του κόσμου, αλλά ο Αντώνιος χάρισε τα βιβλία της στη βασίλισσα της Αιγύπτου, την Κλεοπάτρα.
Στην Πέργαμο άκμασε και ο διάσημος γιατρός της αρχαιότητας Γαληνός. Μετά την επανάσταση των Περγαμηνών κατά των Ρωμαίων (88) και την επανάσταση του Μακρινού, δολοφόνου του Καρακάλλα (117), η Πέργαμος απογυμνώθηκε από τα αξιολογότερα μνημεία τέχνης τα οποία μεταφέρθηκαν στη Ρώμη.
Τον 7ο αιώνα έγινε βυζαντινή επαρχία και στα 1401 καταστράφηκε εντελώς από τον Ταμερλάνο και έμεινε για έναν αιώνα έρημη και ακατοίκητη, μέχρι που στα 1450 οι Τούρκοι ξανάχτισαν την πόλη στους πρόποδες του λόφου.
Ο σημερινός οικισμός διατηρεί παραφθαρμένα την αρχαία ονομασία που λέγεται Bergama και έχει πληθυσμό περίπου 55.000 κατοίκων.
'Εφεσος
Η αρχαία Έφεσος βρίσκεται 56 χιλιόμετρα νότια της Σμύρνης. Παρ’ ότι οι ανασκαφές έχουν αποδείξει ύπαρξη ζωής από τη νεολιθική εποχή, η Έφεσος ιδρύθηκε το 10ο αιώνα π.Χ. ως ιωνική αποικία.
Ο μύθος λέει πως ιδρυτής της πόλης ήταν ο Άνδροκλος, γιος του βασιλιά της Αθήνας Κόδρου, στον τόπο όπου υπέδειξε το μαντείο των Δελφών.
Ο Άνδροκλος έδιωξε τους ντόπιους Κάρες και Λέλεγες και ταύτισε την τοπική θεότητα με τη θεά Άρτεμη. Ήταν σπουδαίος πολεμιστής και κατάφερε να ενώσει τις δώδεκα πόλεις που υπήρχαν εκεί και κατά τη διάρκεια της βασιλείας του η Έφεσος άρχισε να ευημερεί.
Αργότερα, Έλληνες ιστορικοί όπως ο Παυσανίας, ο Στράβων και ο Ηρόδοτος υποστήριξαν το μύθο ότι η πόλη ιδρύθηκε από τις Αμαζόνες. Προς τιμήν της θεάς Άρτεμιδος χτίστηκε ο ναός της Αρτέμιδος (ή Αρτεμίσιο), που αποτελούσε ένα από τα 7 θαύματα του κόσμου και καταστράφηκε το 356 π.Χ. Σε όλες τις περιόδους της αρχαιότητας, η Έφεσος αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα οικονομικά και πολιτιστικά κέντρα, αλλά και μία πρότυπη κοινωνία όπου η εκπαίδευση έπαιζε πρωταρχικό ρόλο, ενώ υπήρξε το προπύργιο των δικαιωμάτων των γυναικών.
Τα πρώτα χρόνια της βυζαντινής εποχής η η Έφεσος διατήρησε την αίγλη της, μέχρι τον καταστροφικό σεισμό του 614, που σηματοδότησε την αρχή της παρακμής της.
Οι προσχώσεις του ποταμού Κάυστρου είχαν ως αποτέλεσμα την απομάκρυνση της πόλης από τη θάλασσα σε απόσταση 5 χιλιομέτρων, και, κατά συνέπεια, την απώλεια του λιμανιού στο Αιγαίο Πέλαγος.
Έτσι, όταν η Έφεσος καταλήφθηκε από τους Σελτζούκους Τούρκους το 1090, δεν ήταν παρά ένα μικρό χωριουδάκι.
Επανακαταλήφθηκε από τους Βυζαντινούς το 1100 και μετονομάστηκε σε Άγιος Θεολόγος από την ομώνυμη εκκλησία, και μετά αλλεπάλληλες κατακτήσεις και αναταραχές, η Έφεσος γίνεται οριστικά πόλη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας το 1425.
Η Έφεσος εγκαταλείφθηκε εντελώς το 15ο αιώνα και έχασε οριστικά την αίγλη της. Οι πρώτες αρχαιολογικές ανασκαφές στην Έφεσο έγιναν το 1863, όταν Βρετανοί επιστήμονες άρχισαν να ψάχνουν για το ναό της Άρτεμις, ενώ μελλοντικά επαναλήφθηκαν και άλλες ανασκαφές από Γερμανούς και Αυστριακούς. Μέχρι σήμερα, μόλις το 15% έχει ανασκαφεί και θεωρείται η πόλη με τα περισσότερα ρωμαϊκά ερείπια στην ανατολική Μεσόγειο.
Σε πολύ καλή κατάσταση παραμένει το αρχαίο θέατρο, χωρητικότητας 25.000 θέσεων, όπου πραγματοποιούνται παραστάσεις μέχρι και σήμερα.
Τα κυριότερα αξιοθέατα που θα δείτε στην αρχαία Έφεσο είναι η Βιβλιοθήκη του Κέλσου
η Βασιλική του Αγίου Ιωάννη, ερείπια του Ναού της Αρτέμιδος, το Σπίτι της Παναγίας,
το Ωδείο και ο Ναός του Αδριανού. Ευρήματα από τον αρχαιολογικό χώρο, φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Εφέσου, στην πόλη Σελτσούκ
Η ΜΙΛΗΤΟΣ & ΦΩΚΑΙΑ
όπου είχαν αναπτύξει έναν αξιόλογο πολιτισμό, που πολλά από τα υπέροχα δημιουργήματά τους βρίσκονται σε πολλά μουσεία του κόσμου.
Ο ξεριζωμός των μνημείων και η διασπορά τους στην Ευρώπη μας απασχόλησαν και είδαμε τα μνημεία της Περγάμο
και Μιλήτου στην πορεία τους προς το Βερολίνο
καθώς κομμάτια από την Έφεσο στα μουσεία της Βιέννης όπως και την πορεία των Φωκαέων προς την Μασσαλία.
Λέγεται μάλιστα μετά από μια έρευνα DNA, ένας στους δέκα Γάλλους της περιοχής είχε στοιχεία Ελληνικά.
Έτσι μαθαίνουμε και καταλαβαίνουμε ότι δεν είναι μόνον τα μάρμαρα του Παρθενώνα που κοσμούν το Βρετανικό μουσείο, αλλά υπάρχουν κι άλλες αρχαιότητες στα άλλα μουσεία της Ευρώπης που βρέθηκαν εκεί και αποτελούν πρεσβευτές του ελληνικού πολιτισμού.
"Εδέμ ήταν ολόκληρη η Μ. Ασία για τους κατοίκους της, πολλά τα ελέη στα χέρια των Ρωμιών, εμπόριο, βιομηχανία, επιστήμη, τσιφλίκια, βαγόνια δικά τους είχανε στους σιδηρόδρομους και συχνά ερχόταν λόγιοι και ποιητές απ` την Ευρώπη και κυρίως απ` την Αθήνα, όπως είχε έρθει ο Αλέξανδρος Πάλλης, για να επισκεφθούν τα μέρη μας και τα μέρη της Έφεσος.
ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ
Αθήνα, Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης.
Σκηνές δραματικές εκτυλίχθηκαν στην προκυμαία της Σμύρνης καθώς πολλοί περίμεναν με αγωνία την επιβίβασή τους σε κάποιο πλωτό μέσο. Στη φωτογραφία πρόσφυγες προσπαθούν να επιβιβασθούν σε πλοιάρια, ενώ απομακρύνεται άκατος αμερικανικού πολεμικού πλοίου.
Αθήνα, Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης
Με τα τρία χρόνια φωτιά και σφαγή μας ξερίζωσε πια οριστικά και μας πέταξε στο λιμάνι του Πειραιά με την πικρή ταμπέλα στο στήθος
ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ
Αθήνα, Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης.
Με εμπόδισαν να αποκαλύψω
τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου"!
Σοβαρότατες καταγγελίες κατά της κυβέρνησης Σημίτη της περιόδου του 1996 αλλά και εναντίον του ίδιου του τότε πρωθυπουργού οι οποίες εγείρουν μείζον εθνικό θέμα, είχε κάνει και εξακολουθεί να πιστεύει με δηλώσεις της η γνωστή αρχαιολόγος Λιάνα Σουβαλτζή, επικεφαλής από το 1989 μέχρι το 1996 των πολυσυζητημένων αρχαιολογικών ανασκαφών για την ανακάλυψη του Τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Η κ. Σουβαλτζή χωρίς να μασά τα λόγια της κατακεραυνώνει εκτός από τον κ. Σημίτη, τον τότε Υπουργό Πολιτισμού Ευάγγελο Βενιζέλο και τον πρώην αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Παπανδρέου, Θόδωρο Πάγκαλο για παρεμπόδιση στο ερευνητικό της έργο. Αφήνει να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση Σημίτη επηρεαζόταν ή πιεζόταν από τον εβραϊκό παράγοντα της Αιγύπτου που δεν ήθελε την πρόοδο των ανασκαφών στη έρημο Σίουα ενώ ξεκάθαρα αναφέρει ότι ο κ.Πάγκαλος της είχε πει να καθίσει φρόνιμα και να μην σκαλίζει το θέμα με τον Μέγα Αλέξανδρο γιατί ανεβάζει το πατριωτικό φρόνημα των Ελλήνων και δημιουργεί προβλήματα με το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων που τότε ήταν στην ημερήσια διάταξη.
Ανεξαρτήτως εαν η αρχαιολογική σκαπάνη της Λιάνας Σουβαλτζή έφερε στο φως τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου ή κάποιον άλλο επιβλητικό βασιλικό μακεδονικό τάφο, όλοι ανεξαιρέτως έχουν επαινέσει την τεράστια προσπάθεια στην Αίγυπτο που καλύφθηκε από ίδιους πόρους χωρίς καμία κυβερνητική βοήθεια.
Πάγκαλος, Βενιζέλος και Παντερμαλής
Αφορμή για τη συζήτηση με την γνωστή αρχαιολόγο αποτέλεσε η αποκαλυπτική συνέντευξη που έδωσε πριν από λίγο καιρό στo ειδησεογραφικό site arcadiavoice του δημοσιογράφου Γιώργου Μαντά, που πράγματι βγάζει ειδήσεις. «O τότε Υπουργός Πολιτισμού Ευάγγελος Βενιζέλος ήταν εναντίον αυτής της προσπάθειας. Τότε μάλιστα είχε γίνει επερώτηση στη Βουλή από τον αντιπρόεδρο της Βουλής, τον κ. Κατσαρό, ζητώντας του να φέρει όλα τα στοιχεία στο φως. Δεν παρουσίασε τίποτα και έθαψε το θέμα. Ο κ. Βενιζέλος ήθελε να βγω από την μέση για να αναλάβει την ανασκαφή ο Παντερμαλής(σ.σ ο κ. Δημήτριος Παντερμαλής είναι Καθηγητής Αρχαιολογίας. Υπήρξε επίσης βουλευτής Επικρατείας με το ΠΑΣΟΚ το 1996. Είναι περισσότερο γνωστός ως υπεύθυνος των ανασκαφών στο αρχαίο Δίον τις οποίες είχε ξεκινήσει ο καθηγητής Μανόλης Ανδρόνικος. Είναι διευθυντής του νέου μουσείου της Ακρόπολης και είναι παντρεμένος με τη δημοσιογράφο κ. Άννα Παναγιωταρέα). «Καμία στήριξη δεν υπήρξε και από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο κ. Στεφανόπουλος είχε πει ότι δεν είχε αρμοδιότητες», τονίζει η κ. Σουβαλτζή.
Από τα πυρά της αρχαιολόγου δεν ξεφεύγει και ο Θόδωρος Πάγκαλος για τον οποίον αποκαλύπτονται εξωφρενικές λεπτομέρειες. «Με είχε καλέσει ο κ. Πάγκαλος στο γραφείο του. Τον ξέρουμε όλοι ότι μιλάει ελεύθερα. Είναι γνωστό. Μου είπε ότι δεν είναι τόσο οι ζήλιες των αρχαιολόγων(που σταμάτησε το έργο), αυτές υπήρχαν, αλλά αυτό το θέμα δημιουργούσε έναν εθνισμό και ότι έπρεπε να είναι οι τόνοι χαμηλοί. Δηλαδή να μην μιλάμε για τάφο Αλεξάνδρου αλλά για ένα ελληνικό μνημείο. Το συνδύασε με την διεκδίκηση των Σκοπίων για το όνομα «Μακεδονία», θέμα που τότε είχε οξυνθεί».
Ο Σημίτης
Για την διακοπή των εργασιών στην έρημο Σίουα το 1996, η Ελληνίδα αρχαιολόγος θεωρεί αποκλειστικά υπεύθυνο τον πρωθυπουργό των Ιμίων Κώστα Σημίτη. «Η επέμβαση, όπως μου ανακοίνωσαν από το Υπουργείο Πολιτισμού της Αιγύπτου, έγινε από τον τότε πρωθυπουργό, τον κ. Σημίτη, ο οποίος έστειλε τον θανόντα Μοσκώφ( τότε μορφωτικός σύμβουλος της Ελληνικής πρεσβείας)να ζητήσει να σταματήσει το έργο και να μην μας δώσουνε τις άδειες. Μου είπαν επί λέξει: «Κυρία Σουβαλτζή είναι η πρώτη φορά στα χρονικά που η ίδια σας η χώρα ζητά κάτι τέτοιο. Πηγαίνετε να τα βρείτε και τα λέμε».
Παίχτηκαν προφανώς πάρα πολλά παιχνίδια. Εγώ δεν είμαι ούτε πολιτικός ούτε διπλωμάτης. Έκανα την δουλειά μου. Δεν πίστευα ότι τέτοια αποκάλυψη θα είχε τέτοιες επιπτώσεις. Ήταν τότε μια εποχή έντονων αντιδράσεων για το θέμα του ονόματος των Σκοπίων, είχε μεσολαβήσει ένα μεγάλο συλλαλητήριο που είχε γίνει στην Αθήνα.
Εμείς εκείνη τη εποχή, δεν είχαμε ούτε τηλέφωνο. Δεν ξέραμε τι γινόταν στην Ελλάδα. Όταν γυρίσαμε πίσω προσπαθήσαμε να βρούμε την άκρη. Τότε καταλάβαμε ότι το έργο αυτό είχε φέρει φοβερή αναστάτωση».
Οι Εβραίοι
Αξέχαστη, όπως λέει η Λιάνα Σουβαλτζή, θα της μείνει η συνάντηση που είχε με την εβραϊκή αντιπροσωπεία στην Αίγυπτο, λίγο καιρό πριν την πραξικοπηματική εντολή για παύση των εργασιών. «Ήταν μια συνάντηση που δεν μπορώ να την σβήσω από την μνήμη μου. Παραδέχτηκε όντως ο Ισραηλινός πρέσβης ότι αυτό θα άλλαζε την μοίρα της Αιγύπτου και όλου του κόσμου. ,
Περιέργως όμως μου ανέφερε ότι δεν θα έπρεπε να τελειώσει η ανασκαφή γιατί ο Αλέξανδρος ήταν ένας μέθυσος και κίναιδος, τα γνωστά δηλαδή. Του είπα ότι αυτό δεν συμβαίνει γιατί ο Αλέξανδρος δεν θα έκανε τέτοιο έργο και ότι όλα είναι ιστορίες που δημιουργήθηκαν στην Ρωμαϊκή Εποχή. Μου είχε πει επίσης ο τότε ισραηλινός πρέσβης: «Κι όμως ο Αλέξανδρος προσκύνησε τον Μεγάλο Αρχιερέα στην Ιερουσαλήμ». Και του απάντησα, κύριε πρέσβη αυτά τα γράφει ένας Εβραίος ιστορικός, ο Ιώσηπος Φλάβιος και ότι ο Αλέξανδρος δεν πέρασε από την Ιερουσαλήμ. Και αν μου λέγατε ότι ο αρχιερέας προσκύνησε τον Αλέξανδρο θα το πίστευα. Αλλά ένας Αλέξανδρος τον αρχιερέα αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει ποτέ.
Ο Εβραίος διπλωμάτης φεύγοντας μου αποκρίθηκε:
Ο Εβραίος διπλωμάτης φεύγοντας μου αποκρίθηκε:
« Έχετε θάρρος που μιλάτε έτσι, λέτε την αλήθεια κι όποιος λέει την αλήθεια το πληρώνει. Εύχομαι να πάνε όλα καλά, εάν σας αφήσουν να συνεχίσετε».
ΠΕΡΙΑΝΔΡΟΣ