Έβρος: Εστιάζοντας στο Δάσος και όχι στο Δένδρο.Τελειώνετε με αυτή την κακοπαιγμένη κωμωδία. Του Υποστράτηγου ε.α. Ιπποκράτη Δασκαλάκη.

• Το συγκεκριμένο επεισόδιο αποτελεί μια ακόμη προσπάθεια ψυχολογικής (και όχι μόνο) εκμετάλλευσης του θέματος από την Άγκυρα, με στόχευση το εσωτερικό ακροατήριο της αλλά και το Eλληνικό

• Κάποτε μάλιστα θα έπρεπε η Ελληνική κοινή γνώμη (και τουρκική) να πληροφορηθούν τις συνθήκες αλλά κυρίως τις σημαντικές απώλειες που υπέστησαν οι υπέρτερες τουρκικές δυνάμεις στο μεθοριακό επεισόδιο –που δημιουργήθηκε εξ υπαιτιότητα τους - στο προγεφύρωμα του Πέπλου, το Δεκέμβριο του 1986

Σίγουρα είναι θλιβερό να βλέπει κανείς στη τηλεόραση Έλληνες και μάλιστα ένστολους στρατιωτικούς, να υφίστανται την ταπεινωτική διαδικασία της σύλληψης και μεταγωγής από τα όργανα ασφαλείας της γείτονος χώρας. Το αθέλητο αίσθημα απογοήτευσης γίνεται ακόμη μεγαλύτερο αν αναλογιστούμε και τις πρόσφατες εικόνες του πληγωμένου ΠΑΘ «Γαύδος» αλλά και του ακινητοποιημένου γεωτρύπανου της ΕΝΙ στην κυπριακή ΑΟΖ.

Το ατυχές περιστατικό στον Έβρο εντάσσεται στο πλαίσιο των αναπόφευκτων και συχνά μοιραίων (ευτυχώς όχι στη συγκεκριμένη περίπτωση) ανθρώπινων σφαλμάτων. Ως επί το πλείστον, μια ενδελεχής εξέταση αποδεικνύει και άλλους παράγοντες που συνετέλεσαν, λιγότερο ή περισσότερο, στη δυσμενή εξέλιξη.

Στο παραπάνω συνδυασμό αρνητικών συνθηκών και λανθασμένης ανθρώπινης απόφασης (αυτό που ο Clausewitz ονομάζει «τριβή»), δύο νεαρά στελέχη του Στρατού Ξηράς ακολουθώντας, κάτω από άσχημες συνθήκες ορατότητας τα ίχνη στο χιόνι, έχασαν το δρόμο τους και πέρασαν στην άλλη πλευρά των συνόρων. Ανάλογες ατυχίες έχουν πρόσφατα υποστεί ακόμη και σκάφη του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ, εξοπλισμένα με σύγχρονα συστήματα εντοπισμού θέσεως και καθοδήγησης και βρέθηκαν στα χέρια των Ιρανών. 

Ατυχές το επεισόδιο - ίσως και αναπόφευκτο στην καθημερινή συνοριακή ρουτίνα - δυσμενής όμως η εξέλιξη του καθώς οι Τούρκοι απεφάσισαν (μπορεί να περίμεναν ολόκληρους μήνες μια ανάλογη ευκαιρία) να το εκμεταλλευθούν ποικιλοτρόπως. Δυστυχώς στην προσπάθεια τους αυτή - άθελα μας - γινόμαστε συνεργοί τους.

Καθώς δεν έχουμε αντιληφθεί ότι η αντιπαλότητα μας με την Τουρκία επεκτείνεται σε κάθε επίπεδο και σε κάθε δραστηριότητα και χωρίς να κατανοούμε τη σημασία των ψυχολογικών επιχειρήσεων αρχίσαμε μια ανεπίτρεπτη «σεναριολογία» για τις τουρκικές επιδιώξεις. Φυσικά και δεν μπορούσαμε να παρεμποδίζουμε την ηθελημένη (και σκηνοθετημένη) προβολή σκηνών της μεταγωγής των συλληφθέντων στρατιωτικών. 

Η δημιουργία όμως και προβολή, αρχικά εκ μέρους μας, σεναρίων «ανταλλαγής αιχμαλώτων» και παράθεσης ανησυχιών ή φημών εκβιαστικών τουρκικών προτάσεων εκτιμώ ότι μάλλον βλάπτουν την υπόθεση αλλά και τα εθνικά συμφέροντα μας. Αρκετά ειρωνικά η τουρκική πλευρά, αφού μας άφησε να «ξεσαλώσουμε», απορρίπτει αυτά τα σενάρια ως απαράδεκτα!

Η σύντομη επιστροφή των ανθρώπων μας σίγουρα πρέπει να αποτελεί βασικό στόχο της πολιτείας και ανησυχία και ευχή όλων. Η συνεχής προβολή όμως του θέματος με βαθυστόχαστες και πολλάκις επικίνδυνες -χάρη της δημοσιογραφικής αποκλειστικότητας - προσεγγίσεις, δημιουργεί μια αίσθηση αποπροσανατολισμού. 

Το βασικό πρόβλημα παραμένει η μακροπρόθεσμη και σταθερή τουρκική αναθεωρητική πολιτική σε βάρος της Ελλάδος. 

Το συγκεκριμένο επεισόδιο αποτελεί μια ακόμη προσπάθεια ψυχολογικής (και όχι μόνο) εκμετάλλευσης του θέματος από την Άγκυρα, με στόχευση το εσωτερικό ακροατήριο της αλλά και το Ελληνικό. Οι τουρκικές ψυχολογικές επιχειρήσεις συνήθως είναι καλά ενορχηστρωμένες, γεγονός που φαίνεται ότι παραβλέπουμε και τομέας που υστερούμε. 

Οι δηλώσεις του γνωστού συμβούλου του Τούρκου Προέδρου, Μπουλούτ, δεν αποτελούν εκφράσεις ενός γραφικού προσώπου. Συμβαδίζουν απόλυτα με τις εικόνες της μεταγωγής των στρατιωτικών μας και αποτελούν προειδοποίηση για το επόμενο στάδιο της «τιμωρίας μας» σε περίπτωση ηθελημένης ενέργειας ή ακόμη και ατυχήματος!

Η Ελληνική αντίδραση θα πρέπει να είναι η αποφυγή μεγέθυνσης της υπόθεσης, κατεύθυνση προς την οποία, ορθά κατά τη γνώμη μου, κινήθηκε η κυβέρνηση στη συγκεκριμένη περίπτωση. Με σεβασμό στην «ανεξάρτητη» τουρκική δικαιοσύνη και υπομονή, θα πρέπει να περιμένουμε στωικά τις αποφάσεις της, προετοιμάζοντας όμως - και παρασκηνιακά προειδοποιώντας- έντονες αντιδράσεις για την απαράδεκτη μεταχείριση της Άγκυρας έναντι «συμμάχων» στρατιωτών. 

Ανάλογα επεισόδια στην εποχή του ψυχρού πολέμου, όταν δεν υπήρχε ικανοποιητική συμβιβαστική λύση, οδηγούσαν σε αμοιβαίες απελάσεις επιλεγμένων διπλωματικών υπαλλήλων με προκατασκευασμένες αιτίες. 

Στην περίπτωση μιας απαράδεκτης εξέλιξης ή αδικαιολόγητης καθυστέρησης, η τουρκική πλευρά θα πρέπει να γνωρίζει ότι θα ακολουθήσουν ανάλογα αντίμετρα και περαιτέρω ψυχρότητα σε όλα τα επίπεδα.

Στο πλαίσιο των δικών μας ψυχολογικών επιχειρήσεων - με πολλαπλή πάντα στόχευση - θα μπορούσε κάλλιστα το ΥΕΘΑ να προβεί σε αποκαλύψεις των επεισοδίων στα οποία Τούρκοι στρατιωτικοί συνελήφθησαν στη συνοριογραμμή και σχεδόν άμεσα επεστράφησαν. 

Κάποτε μάλιστα θα έπρεπε η Ελληνική κοινή γνώμη (και τουρκική) να πληροφορηθούν τις συνθήκες αλλά κυρίως τις σημαντικές απώλειες που υπέστησαν οι υπέρτερες τουρκικές δυνάμεις στο μεθοριακό επεισόδιο –που δημιουργήθηκε εξ υπαιτιότητα στους - στο προγεφύρωμα του Πέπλου, το Δεκέμβριο του 1986.

Συνοψίζοντας θα επαναλάβω ότι η διαρκής στο τύπο μεμψιμοιρία για την τύχη των στελεχών μας, παράλληλα με διακίνηση σεναρίων δεν είναι παραγωγική ούτε για αυτά ούτε και για τα εθνικά μας συμφέροντα. 

Τα στελέχη των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, με την ένταξη τους στο στράτευμα έχουν ενστερνιστεί τους κινδύνους που αυτό εγκυμονεί και είναι περήφανα για την επιλογή τους. 

Γνωρίζουν δε πολύ καλά ότι το επεισόδιο στο Βόρειο Έβρο θα μπορούσε να είχε εξελιχθεί σε μια αιματηρή συμπλοκή με άγνωστες συνέπειες. 

Ας μη κάνουμε και εμείς - ως πολιτεία και Έλληνες - το λάθος των αγαπητών συναδέλφων μου και βλέποντας το δένδρο να χάσουμε το δάσος. Το μήνυμα της Ελλάδος -από κάθε πλευρά- προς την Τουρκία πρέπει να είναι ένα, απλό και αποφασιστικό:

Τελειώνετε με αυτή την κακοπαιγμένη κωμωδία.

Του Υποστράτηγου ε.α. Ιπποκράτη Δασκαλάκη

Πτυχιούχου του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών - Πάντειο Πανεπιστήμιο

Μεταπτυχιακό στις Διεθνείς Σχέσεις &Στρατηγικές Σπουδές - Πάντειο Πανεπιστήμιο

Μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛΙΣΜΕ)

Συνεργάτης του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ)

(huffingtonpost.gr - Φωτογραφία: Stringer-Reuters)