ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΛΕΝΤΕΡΙΔΗΣ: ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ Η ΕΜΠΛΟΚΗ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ ΣΤΗ ΣΥΡΙΑ

Πριν αναφερθούμε στην ενεργό εμπλοκή της Ρωσίας στη Συρία, είναι σκόπιμο να κάνουμε μια σύντομη αναφορά στο ξέσπασμα της κρίσης. 

Η κρίση στη Συρία ξέσπασε το Μάρτιο του 2011, με τη μορφή διαδηλώσεων και αμέσως μετά, χωρίς να αρχίσουν διωγμοί και σφαγές, δημιουργήθηκε μια πόλη με αντίσκηνα για φυγάδες από τη Συρία, στην Αντίοχεια της Κιλικίας. 

Την αντισκηνούπολη την είχαν σχεδόν έτοιμη οι τουρκικές αρχές με το ξέσπασμα των διαδηλώσεων, αμέσως μετά βρέθηκαν και οι φυγάδες και τον Ιούνιο, προτού καν αρχίσουν οι ένοπλες συγκρούσεις, επισκέφθηκε τους φυγάδες από τη Συρία η Αντζελίνα Τζολί, ως πρέσβης καλής θέλησης των Ηνωμένων Εθνών, στήνοντας έτσι το σκηνικό συμπάθειας προς τους «καημένους» του φυγάδες και δημιουργώντας το κατάλληλο ψυχολογικό υπόβαθρο για τον «κακό» Άσαντ.

Μετά ακολούθησε ο εξοπλισμός του λεγόμενου Ελεύθερου Συριακού Στρατού (ΕΣΣ) στο έδαφος της Τουρκίας, από στελέχη του κρατικού μηχανισμού των ΗΠΑ, Τουρκίας, με την υποστήριξη του Κατάρ και της Σαουδικής Αραβίας.

Η ένοπλη δράση του ΕΣΣ στο έδαφος της Συρίας, που εκμεταλλεύτηκε παλιές πληγές που άνοιξαν ένεκα της δράσης ακραίων σουνιτών μουσουλμάνων στη Χάμα* και ξεσήκωσε αρκετούς σουνίτες εναντίον της νόμιμης κυβέρνησης, προκάλεσε την αντίδραση του Άσαντ και των ενόπλων δυνάμεων, με αποτέλεσμα να αρχίσουν κανονικές μάχες σε αρκετές περιοχές της χώρας.

Την κατάσταση εκμεταλλεύτηκε ένας παλιός γνώριμος των ΗΠΑ, η Άλ Κάιντα, η οποία μέσω της οργάνωσης-παρακλάδι Αλ Νούσρα, άρχισε να ελέγχει σταδιακά σημαντικό μέρος της επικράτειας της Συρίας, ενώ αντιθέτως έχανε έδαφος ο ΕΣΣ.

Στη συνέχεια τη σκυτάλη παρέλαβε το λεγόμενο Ισλαμικό Κράτος, που επέκτεινε τη δράση του από το Ιράκ στη Συρία, καταλαμβάνοντας μεγάλο μέρος της επικράτειάς της.

Εν τω μεταξύ, ο Άσαντ, αφού κατόρθωσε να αποφύγει διάφορες προβοκάτσιες, που αποσκοπούσαν στο να τον εμπλέξουν σε χρήση χημικών, για να αποφύγει τον βομβαρδισμό από τη «διεθνή κοινότητα», αναγκάστηκε να παραδώσει το χημικό του οπλοστάσιο στους εμπειρογνώμωνες του ΟΗΕ, το οποίο καταστράφηκε στα νερά της Μεσογείου, απαλλάσσοντας έτσι το Ισραήλ από μια στρατηγική απειλή, που συνιστούσε το ενδεχόμενο χρήσης χημικών όπλων εναντίον του.

Όμως, παρά την υποχώρηση Άσαντ, ο πόλεμος εναντίον του συνεχιζόταν δι’ αντιπροσώπων, με το μεγάλο χαμένο να είναι ο συριακός λαός, ο οποίος μετρά εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς, περίπου πέντε εκατομμύρια πρόσφυγες και εκατομμύρια σπίτια καταστραμμένα.

Ο στρατηγικός στόχος της κρίσης στη Συρία, πέραν της καταστροφής του χημικού της οπλοστασίου, είναι η ολοκληρωτική καταστροφή του κράτους που λέγεται Συρία, για να δημιουργηθούν στη θέση του τέσσερα κράτη, των Δρούζων, των Σουνιτών, των Κούρδων και των Αλαουϊτών, με τη Δαμασκό να είναι το κέντρο αυτής της συνομοσπονδίας.

Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση της επιρροής που ασκεί το Ιράν και η Ρωσία στη χώρα αυτή, με ότι αυτό σημαίνει για την ασφάλεια του Ισραήλ, λόγω Χεζμπολλάχ, αλλά και για τα συμφέροντα της Δύσης, η οποία δεν θέλει ισχυρή πρόσβαση στη Μεσόγειο της Μόσχας και της Τεχεράνης.

Ενώ ο πόλεμος στη Συρία περιπλέκεται και βρίσκεται στο πιο κρίσιμο σημείο, με το κύμα προσφύγων να κλονίζει συθέμελα την Ελλάδα και ολόκληρη την Ευρώπη, η Ρωσία αποφάσισε να επέμβει ενεργά με αεροπορικές δυνάμεις αλλά και με στρατό ξηράς, κατόπιν πρόσκλησης της κυβέρνησης Άσαντ, δημιουργώντας μια δυναμική που είναι σε θέση να ανατρέψει τα δεδομένα.

Η επόμενη μέρα στη Συρία, κατά τα φαινόμενα, θα χαράξει το 2016, που συμπληρώνονται εκατό χρόνια από τη συνθήκη Sykes-Picot, που καθόρισε τα σύνορα στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης και της Συρίας.

Το πιο πιθανό είναι ότι η Ρωσία, με την ενεργό στρατιωτική εμπλοκή της θα επηρεάσει την πορεία των εξελίξεων και θα δημιουργήσει συνθήκες που θα της επιτρέψουν να είναι παρούσα την επόμενη μέρα στην περιοχή, με τον Άσαντ να αποχωρεί με το κεφάλι ψηλά και τους πρόσφυγες να παίρνουν και πάλι το δρόμο της επιστροφής στα σπίτια τους.

Τέλος, από όλη αυτήν την κατάσταση ο μεγάλος κερδισμένος θα είναι μάλλον οι Κούρδοι, που θα βρεθούν με ένα δεύτερο κουρδικό κράτος, σε οπτική επαφή με τη Μεσόγειο θάλασσα.

*Η σφαγή στη Χάμα

Στις 2 Φεβρουαρίου 1982 εξεγέρθηκαν στην πόλη Χάμα στελέχη και μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, εξέγερση την οποία κατέπνιξε στο αίμα ο Χαφέζ Αλ Άσαντ, στέλνοντας επιλαρχίες αρμάτων εναντίων των εξεγερμένων, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους χιλιάδες άνθρωποι.